on iki imam ne demek?

On İki İmam veya On İki İmamlar, İslâm Dîni'nin Şiî mezheplerinden biri olan İmâmiye-i İsnâ‘aşer’îyye (veya Onikiciler; fıkhî mezhep olarak Câferîlik ile Alevîlik) Onikicilik itikadındaki imâm silsilesine verilen addır. Ehl-i Sünnet vel Cemaat inancında da On İki İmamlar'a saygı gösterilir. Ehl-i Beyt'ten Ali ile başlayan On İki İmamlar; Muhammed'in torunlarından Hüseyin bin Ali'nin soyundan devam eder.

Şiîlik / Alevî-Câferî ve Sünnîlik arasındaki farklı görüşler

İsnâaşeriyye'ye göre İslâm'ın meşrû halifeliği (velâyet gereği) On İki İmâm'a aittir. İmâmet adı verilen bu husus, Câferî fıkhının temel kaynağını oluşturur. Şiî ve Alevî-Câferî Müslümanların, Sünnîlerden farklı İmam Mehdi beklemektedirler. İmam Mehdi dışındaki İmâmı, Sünnîler kabul etmezler ve Bâtıl zannederek şiddetle reddederler. Fakat Sünnîlikte, Alevîlerin nesebi olan ve Alevî-Câferîlik'teki On İki İmamlar yerine, Sünnîlerin kendilerine halife seçtikleri Ebu Bekir, Ömer, Osman ve Muaviye'yi kabul ederler. Mehdî'nin ortaya çıkmasında görüşler farklıdır. Mâsum (günahsız ve hatasız olmak) sıfatının yalnız Peygamberlere has olduğu gibi, On İki İmamlar'ın herhangi hata veya günah işlemediklerinden dolayı On Dört Mâsum (günahsız ve hatasız olmak) denir ve kaynak olarak da Kur'an-ı Kerîm'deki Ahzâb Sûresi 33. Ayeti buna dair delildir.

On İki İmâm listesi

On İki İmâm, sırasıyla şu şekilde sıralanır:

Noİmâm AdıKünyesiNesebiLâkabıYaşadığı tarihler
1Ali (علي)Ebu-l Hasan (أبو الحسن)İbn Ebu Talib (إبن أبي طالب)Emir-el Mu'minin1 (أمیر المؤمنین) El-Mûrtezâ (Beğenilmiş, seçilmiş. Makbûl. Rağbet gören. Beğenilen.) (المرتضى) ----Birinci Ali2599 – 661
2Hasan ibn Ali (ألحسن)Ebu Muhammed (أبو محمد)İbn Ali ibn Ebu Talib (إبن علي إبن أبي طالب)El-Müctebâ (Seçilmiş. Kıymetli) (ألمجتبی) ----İkinci Ali3624 – 6704 ----3–505
3Hüseyin ibn Ali (ألحسین)Ebu ʿAbdillah (أبو عبد الله)İbn Ali ibn Ebu Talib (إبن علي إبن أبي طالب)Seyyid eş-Şühedâ (Şehidlerin efendisi) (سید الشھداء) ----Üçüncü Ali6626 – 6807 ----4–618
4Ali bin Hüseyin (علي)Ebu Muhammed (أبو محمد)İbn el-Hüseyin (إبن الحسین)Zeyn el-Âbidîn (زین العابدین) 9 (Secde eden; Kulların ziyneti) ----Dördüncü Ali10658/911 – 71312
5Muhammed el-Bakır (محمد)Ebu Cafer (أبو جعفر)İbn Ali (إبن علي)El-Bâkır (ألباقر) 13 (Alîm) ----Beşinci Ali14676–73415 ----57–11416
6Cafer-i Sadık (جعفر)Ebu ʿAbdillah (أبو عبد الله)İbn Muhammed (إبن محمد)Es-Sâdık (ألصادق) 17 (Dürüst) ----Altıncı Ali18699–76519 ----83–14820
7Musa el-Kâzım (موسی)Ebu İbrahim (أبو إبراھیم)İbn Câfer (إبن جعفر)El-Kâzım (ألکاظم) 2122 (Sâkin) ----Yedinci Ali23745–79924 ----128–18325
8Ali er-Rıza (علي)Ebu-l Hasan (أبو الحسن)İbn Musa (إبن موسی)Er-Rıza (ألرضا) 2627 (Lâtif) ----Sekizinci Ali28765–81829 ----148–20330
9Muhammed el-Cevâd (محمد)Ebu Cafer (أبو جعفر)İbn Ali (إبن علي)El-Cevâd (الجواد) Muhammed Takî (التقي) 31 (Cömert) ----Dokuzuncu Ali32810–83533 ----195–22034
10Ali Naki (علي)Ebu-l Hasan (أبو الحسن)İbn Muhammed (إبن محمد)El-Hâdî (ألھادي), Ali en-Nakî (ألنقي) 35 (Mürşîd, Hâlis) ----Onuncu Ali36827–86837 ----212–25438
11Hasan el-Askerî (ألحسن)Ebu Muhammed (أبو محمد)İbn Ali (إبن علي)El-Askerî (ألعسکري) 39 (Neferî) ----On birinci Ali40846–87441 ----232–26042
12Muhammed Mehdi (محمد)Ebu Kasım (أبو قاسم)İbnü'l-Hasan (إبن الحسن)El-Mehdi (ألمھدي) 43 (Delil) ----On ikinci Ali44868 ----255

<small><u>On İki İmam ile Sûfilik ve Şiîlikteki diğer önemli şâhsiyet, tarikât, ve mezhepler arasında mevcût tarihî yakınlıkların basitleştirilmiş şeması:</u></small>

Ayrıca bakınız

Kaynakça

Bibliografya

Orijinal kaynak: on iki imam. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

  1. Tabatabae (1979), pp.194–195

  2. Tabatabae (1979), pp.196–199

  3. Tabatabae (1979), p.202

  4. Tabatabae (1979), p.203–204

  5. Tabatabae (1979), p.205

  6. Tabatabae (1979), pp.205–207

  7. Tabatabae (1979), p. 207

Kategoriler